Bộ Công Thương vừa đưa ra báo cáo về thực trạng ngành ô tô Việt Nam trong đó đề nghị Chính phủ, Quốc hội cho tăng nhiều loại thuế, phí đối với dòng xe bán tải. Mức tăng thuế phí xe bán tải sẽ bằng với các loại thuế phí dành cho ô tô dưới 9 chỗ ngồi trở xuống và xoá bỏ các ưu đãi liên quan.
Lượng nhập lớn nên thuế tăng
Như vậy, với đề xuất của Bộ Công Thương, đây sẽ là tin không vui đối với những người thích sở hữu xe bán tải và tín đồ dòng xe này trong thời gia qua và mất đi cơ hội sở hữu xe bán tải, dòng xe đa dụng, phù hợp với khả năng chuyên chở và đặc điểm đường sá tại Việt Nam.
Cụ thể, trong hàng loạt giải pháp hỗ trợ, phát triển ngành ô tô trong nước, Bộ Công Thương đề nghị Bộ Tài Chính, Chính phủ, Quốc hội cho phép áp dụng thuế suất tiêu thụ đặc biệt (TTĐB), thuế suất nhập khẩu đối với xe bán tải (pick-up) có khối lượng chuyên chở nhỏ hơn 1.500 kg và có từ 5 chỗ ngồi trở xuống như xe ô tô con dưới 9 chỗ; đồng thời tăng lệ phí trước bạ cho các dòng xe bán tải.
Thời gian qua, xe bán tải nhập về Việt Nam tăng rất mạnh, theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan từ đầu năm hết ngày 15/3, cả nước nhập khẩu 3.900 xe, mức giá bình quân hơn 430 triệu đồng/chiếc và có đến 99% xe bán tải về Việt Nam có xuất xứ từ Thái Lan.
Theo Hiệp định về Chương trình ưu đãi thuế quan có hiệu lực chung (CEPT) cho Khu vực Thương mại Tự do ASEAN, thuế nhập khẩu các dòng xe bán tải trong khu vực ASEAN vào Việt Nam (chủ yếu từ Thái Lan) chỉ là 5% so với mức thuế nhập khẩu 30% đối với các dòng xe du lịch dưới 9 chỗ áp dụng từ năm 2017.
Chính vì thuế giảm, được ưu đãi nên xe bán tải nhập về Việt Nam tăng rất mạnh. Minh chứng là giai đoạn từ năm 2010 đến 2016 loại xe này nhập về Việt Nam đã tăng trên 11,5 lần, lượng nhập từ chỗ chỉ có 2.600 chiếc (năm 2010) đã tăng lên 29.900 chiếc (năm 2016).
Xe bán tải đắt đỏ, dân Việt hết đường mua xe giá rẻ
Đối với mức lệ phí trước bạ, xe bán tải tại Việt Nam chỉ phải chịu mức thu 2%; trong khi với các dòng xe du lịch dưới 9 chỗ xe là 10-12% (tuỳ theo địa phương). Thuế TTĐB cho dòng bán tải áp dụng chung là 15% thay vì từ 45% lên đến 60%, 90% (theo dung tích xi lanh) như các dòng xe du lịch 9 chỗ ngồi trở xuống.
Đáng lưu ý là trong đề xuất “siết” lại xe nhập bán tải về Việt Nam của Bộ Công Thương, mức thuế phí đánh mạnh vào thuế TTĐB của xe bán tải như các loại xe dưới 9 chỗ ngồi. Điều này có thể khiến giá xe bán tải có thể tăng hàng chục triệu đồng đến cả trăm triệu đồng/chiếc bởi vì hầu hết dòng xe bán tải có dung tích tương đối cao, thấp nhất cũng từ 2.2L và cao nhất là 3.2L.
Nếu áp dụng Luật Thuế TTĐB mới từ 1/7/2016, thuế TTĐB sẽ tăng từ 15% như hiện nay lên mức 50% (đối với dòng xe có dung tích xi lanh từ 2.0L đến 2.5L). Đối với xe dung tích xi lanh từ 2.5L trở lên đến 3.2L hoặc 4.0L, mức thuế TTĐB sẽ áp dụng là 55% (hết năm 2017), từ năm 2018 mức thuế sẽ tăng lên 60% – 90%. Mức thuế phí tăng gấp đôi, thậm chí gấp 3 lần so với hiện nay.
Như vậy, cộng với cả phí trước bạ tăng lên 10% và 12% so, thuế suất Thuế TTĐB sẽ khiến các dòng xe bán tải nhập về có giá bị đội lên rất lớn, tương tự so với xe du lịch dưới 9 chỗ ngồi. Đây là một trong các chính sách thuế, phí nội địa (hàng rào kỹ thuật) được phép áp dụng trong các thỏa thuận tự do thương mại mà không vi phạm các công ước quốc tế, khu vực.
Thông tin sẽ đánh thuế đối với xe nhập khẩu là xe bán tải (pickup) theo đề xuất mới đây của Bộ Công Thương đã khiến rất nhiều doanh nghiệp (DN) nhập khẩu xe hoang mang. Nếu được Chính phủ và Quốc hội thông qua, chắc chắn giá xe bán tải sẽ tăng mạnh, ngang với các loại xe du lịch 9 chỗ ngồi khác.
Lấy ví dụ, một chiếc Ford Ranger, bản thấp nhất 2.2L, số sàn có giá bán dao động trong khoảng 580 – 600 triệu đồng/chiếc. Mức giá xe bản cao cấp nhất dung tích xi lanh 3.2L, số tự động, có giá vào khoảng 880 triệu đồng/chiếc đến gần 900 triệu đồng/chiếc.
Có thể làm các phép tính để thấy rõ sự tăng giảm thuế sẽ tác động cực lớn đến giá xe bán tải ở Việt Nam. Cụ thể, đối với xe mới bản 2.2L, số sàn, giá khai báo nhập khẩu dao động khoảng 450 triệu đồng, cộng thêm 5% thuế nhập khẩu (22,5 triệu đồng), 15% thuế Tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) (71 triệu đồng), 2% phí trước bạ (11 triệu đồng), giá bán khoảng 560 triệu đồng.
Đối với bản bán tải cao cấp nhất số tự động, dung tích xi lanh 3.2L, giá nhập về tại cảng khoảng 650 triệu đồng, tính thêm 5% thuế (32,5 triệu đồng); 25% thuế TTĐB (170 triệu đồng), phí trước bạ 2% là 17 triệu đồng, giá chào bán hiện thấp nhất là 870 triệu đồng, đến 880 triệu đồng.
Nếu trường hợp, mức thuế phí tăng theo đề xuất của Bộ Công Thương, xe bán tải có thể bị tăng giá hàng trăm triệu đồng.
Cụ thể, đối với xe bán tải bản thấp nhất dung tích 2.2L, số sàn, giá nhập về 450 triệu đồng, sẽ phải cộng thêm 30% thuế nhập khẩu (135 triệu đồng), cộng thêm thuế TTĐB 50% (292,5 triệu đồng, cộng 10% phí trước bạ (87,7 triệu đồng), mức giá bán sẽ vào khoảng 960 triệu đồng, tăng hơn 410 triệu đồng so với mức thuế cũ.
Đối với phiên bản cao cấp hơn 3.2L, số tự động, giá nhập về tại cảng 650 triệu đồng, phải cộng thêm 30% thuế nhập (195 triệu đồng); 55% thuế TTĐB (464 triệu đồng) 10% phí trước bạ (130 triệu đồng), mức giá bán ra có thể lên tới 1,4 tỷ đồng, mức tăng hơn 570 triệu đồng so với mức giá bán hiện nay.
Trong trường hợp, thuế nhập khẩu xe bán tải được giảm về 0% bắt đầu từ năm 2018 theo quy định bỏ thuế quan chung cho các dòng xe xuất khẩu có xuất xứ từ các nước ASEAN vào các nước nội khối nếu nội địa hóa thỏa mãn 40%.
Xe bán tải có dung tích dưới 2.5L, số sàn sẽ không phải chịu thuế nhập khẩu 30%, chỉ phải chịu mức thuế TTĐB 50%, phí trước bạ 10%, đối với xe Ford Ranger có mức giá hơn 740 triệu đồng.
Còn đối với bản cao cấp từ 3.0L trở lên, mức thuế nhập cũng được bỏ, nhưng thuế TTĐB sẽ tăng tịnh tiến mỗi năm thêm 5%, bắt đầu từ năm 2018 (60%). Như vậy, với ví dụ xe Ford Ranger bản dung tích 3.2L, số tự động, mức giá vào khoảng 1,2 tỷ đồng/chiếc, mức giá tăng khoảng 30% so với hiện nay.
Ngoài dòng Ford Ranger , sản phẩm ví dụ trong bài toán về thuế được nhập khẩu nhiều về Việt Nam thời gian qua, còn có nhiều thương hiệu xe bán tải khác được nhập về Việt Nam, như Misubishi Triton, Toyota Hilux, Izzu Dmax, Chevrolet Colorado… nhưng cũng đều có mức giá tương tự với sản phẩm của Ford.
